De post-individualistische kerk (14)

Dit bericht is 746 keer gelezen!

Haak je af of wandel je mee?

We staan op het punt om te vertrekken vanuit de kern van het indidvidualisme. De kern van het individualisme is dat de mens, ik, zelf bepaalt en dat de systemen er zijn om mij in mijn keuzes te ondersteunen en faciliteren. Met een beetje negatief denken zal het je niet zwaar vallen om met mij te zeggen dat de stap naar egoïsme niet groot is. Dan draait de wereld om jou (egocentrisme) en hoef je alleen rekening te houden met je eigen genot en gemak, welzijn en welvaart (egoïsme). Dan wordt de wereld een verzameling koninkrijkjes met één inwoner. Deze deur uit het individualisme kun je doorgaan. Maar de wereld waar je in terecht komt is kil, koud en doods, gevuld met veel gebroken relaties, veel rechtszaken over wat van wie is en veel kinderen die nooit meer leren wat de waarde is van liefde, trouw en al die andere waarden die we door de jaren heen zeggen te hebben gekoesterd. Maar er is een andere deur uit het individualisme.

Voorop gesteld: We moeten wel verder uit ons hyperindividualisme. De wereld en de tijd staan niet stil. Er is ontwikkeling en die ontwikkeling is of wordt wezenlijk beïnvloed door onze (mijn) keuze.

In die beker koud water (zie blog 11 in de serie) voor jouw naaste passeer je een grens. En dat zou heel goed de grens van leven en dood kunnen zijn, de grens van zin en zinloosheid. In ieder geval hoop ik dat je jouw aandacht een tijdje zou willen richten op die beker koud water. Die beker is uiteraard een metafoor. Koud water geef je aan een dorstige, verlossing aan een zieke, financiële steun (in geld of advies) aan iemand in schulden, een koffiepraatje aan een eenzame, nabijheid aan een angstig mens en troost aan een verdrietig mens. Ik vat dat alles samen in “een beker koud water voor een dorstig mens”. Daarin zit de aandacht voor de ander en het bieden van passende ondersteuning. In die beker water passeer je een grens en ik hoop dat je dat ziet.

Je stapt met jezelf in de wereld van de ander. Je erkent die ander als onvervreemdbaar en noodzakelijk deel van jouw wereld. Dat is kwetsbaar, want het is niet meer helemaal jouw wereld. Jouw eigen keuze levert in ieder geval een deel van jouw wereld uit aan de ander. Jij stapt niet alleen de wereld van de naaste in maar maakt jouw naaste tot deel van jouw bestaan. Ik denk wel eens dat Corona met zijn al of niet noodzakelijke lockdowns de ellende van ons hyperindividualisme heeft duidelijk gemaakt. Wij zijn er achter gekomen dat we eigenlijk niet van ons eiland af willen. We voelen ons er veilig en eigen. Kerken, sportclubs, politieke partijen en verenigingen merken aan de afnemende belangstelling wat we altijd al vermoedden: Ons hyperindividualisme kan ons gewild alleen maken. Dus is de stap naar de ander met iets wat die ander van mij nodig heeft een kwetsbare stap. Overgave aan de ander. Niet gedwongen, maar zelf gekozen. Omdat hij is zoals ik. Maar dan moet je er natuurlijk wel bij zeggen dat het ook eng is als een ander de stap naar mij zet. Wat wil hij van mij? Zijn zijn bedoelingen OK? Etc.

Maar als je die stap eenmaal zelf gezet hebt zul je merken dat er iets verandert in jouw leven. Ongeacht de reactie van jouw naaste. Zelfs als die reactie afwijzend is is er bij jou van binnen iets veranderd. Je hebt individualistisch een stap naar buiten gezet en bent daar een mens tegengekomen. En die mens is niet meer of minder dan jij, hij heeft ook liefde nodig. Ook als hij dat zelf niet erkent. Waar het mij nu om gaat is de vraag: Wat doet het met jou? Wat groeit er bij jou van binnen door het zetten van die stap? Of wat verdwijnt er? Ik denk dat innerlijke kracht en zingeving groeit en angst en zinloosheidsgevoel afnemen. Reageer maar als je dat anders ziet. Als het zo is als ik denk kun je gerust stellen dat het naar meer smaakt. Wie eenmaal de groei bemerkt wil meer groei en vaker zien dat een naaste liefde ontvangt.

(wordt vervolgd)