naastenliefde

De post-individualistische samenleving (62)

De onderhond (3)

De post-individualistische samenleving breekt het bekende open. Het bekende gaat uit van een blinde man en ziende mensen en hoe die zich tot elkaar verhouden. Wellicht was de blinde man voor de meeste mensen een stukje decor van hun dagelijks bestaan. Jezus en de man veranderen het bekende en zijn één geworden in licht en zien. Zij zien nu allebei in velerlei opzichten. Maar let op het effect. De mensen die tot het moment van Jezus’ naastenliefde de man in hun bestaan kenden raken ontregeld. Hun wereld, hun systeem heeft een schok te verduren gehad. Ze waren gewend aan een blinde buurman, hij bepaalde mede hun dagritme en dagdecor. Men was er zo aan gewend dat als je naar de bakker ging je een extra broodje meenam voor de buurman. Of je deed af en toe de was. Of je was gewend geraakt aan de gedachte dat als je blind bent je verder ook helemaal niets kunt. read more

De post-individualistische samenleving (61)

De onderhond (2)

Het is alsof Jezus mijmert, in zichzelf de dingen op een rij zet. Hoe zat het ook al weer? O ja! “Ik moet de werken doen van Hem Die Mij gezonden heeft, zolang het dag is; er komt een nacht waarin niemand kan werken. Zolang Ik in de wereld ben, ben Ik het Licht der wereld.” En met die woorden kijkt hij naar de blindgeboren man. “Ik moet de werken doen …. Dat ben ik in deze relatie, dat is mijn plaats.” En die plaats geeft Jezus weer door te zeggen “Ik ben het licht van de wereld”. Je merkt, ik maak het niet groter dan deze ene ontmoeting. De ontmoeting tussen van Jezus en een blinde man. Jij en ik, verder niet. Samenleven na het individualisme. En Jezus maakt dat duidelijk door en in wat hij nu gaat doen. read more

Dolor Capitis Ecclesiasticus

Kerkelijke koppijn

Laatst was ik op één van de vele kerkelijke vergaderingen waar de onderlinge samenleving van en de kerkelijke samenleving met de Christelijke Gereformeerde Kerken op de agenda stond. Er wordt veel aandacht aan die samenleving besteed op dit moment. Dat is niet nieuw, het is al mijn hele leven zo en naar ik uit de boeken begrijp ook al zolang die Christelijke Gereformeerde Kerken bestaan. Het waren wel steeds andere onderwerpen die de agenda’s sierden, maar gebruikte argumenten veranderden niet. Argumenten van (1) bijbellezen en -interpretatie, (2) het tijdsgewricht waarin wij leven en dat zijn aanpassingen (of juist niet) vraagt, (3) de kerkorde die men onderling had afgesproken en (4) de wijze waarop de kerken worden geregeerd en de vraag of een lokale kerk zich wel of niet aan de afspraken van meerdere vergaderingen moet houden. Welk onderwerp je ook bij de hoorns pakt uit de historie van de CGK, je zult deze argumentcategorieën steeds tegenkomen. Komt men met deze vier niet tot vrede dan wordt (5) de onderlinge aanvaarding van stal gehaald en dan meestal door de groep die in het nauw gedreven wordt of zich in het nauw gedreven voelt. Voor de duidelijkheid anders gezegd: De leden en/of kerken die zich in het nauw gedreven voelen roepen om aanvaarding van hun zijn, denken en doen. En dat zijn niet altijd de leden of kerken die dingen anders willen dan tot op heden gebruikelijk en afgesproken was. read more

De post-individualistische samenleving (60)

De onderhond (1)

Er moet op een dag een post-individualistische gemeenschap volgen uit de naastenliefde die Jezus opdraagt en zelf ook doet. Maar in de vorige ontmoetingen is die gemeenschap nog niet of nauwelijks zichtbaar. Je kunt vermoeden dat de vrouw uit blog 59 bij Jezus blijft, maar dat is alleen een vermoeden, een hoop, geen feit. Nu hoeven ze ook niet bij elkaar te blijven om een gemeenschap te vormen, maar daar heb ik het later over. Dit keer geen bewijs van een gemeenschap die ontstaat, geen bewijs van een gemeenschap in de eerste graad. Vandaag komen we een man tegen. De ontmoeting begint met het feit dat Jezus hem “zag”. Je leest het in Johannes 9, een hoofdstuk dat bekend staat als “De genezing van de blindgeborene”. Ook nu zal niet alles in één blog passen, dus ga er even voor zitten. We zijn nog steeds op weg naar de post-individualistische samenleving. read more

De post-individualistische gemeenschap (59)

Zonder zonde geen naaste (Lees eerst blog 57 en 58)

Blijft die vrouw over midden in de kring. Jezus kijkt haar aan en vraagt: “Vrouw, waar zijn die aanklagers van u? Heeft niemand u veroordeeld?”. Nee dus. Niemand. Ze zijn vertrokken. De naastenliefde van Jezus voor de aanklagers heeft in ieder geval een lynchpartij voorkomen. Maar daarmee is er nog geen gemeenschap ontstaan. Jezus kan het proberen bij deze vrouw. De naastenliefde voor de schriftgeleerden en Farizeeën hebben we gezien, maar die had vooralsnog geen resultaat. De vrouw dan maar. Jezus legt contact. “Vrouw, waar zijn die aanklagers van u? Heeft niemand u veroordeeld?” read more

De post-individualistische gemeenschap (58)

Zonder zonde geen naaste (Lees eerst blog 57)

Het woord van Jezus heeft effect: “Wie van u zonder zonde is, laat die als eerste de steen op haar werpen.” Het effect is dat de vragenstellers nog even blijven staan en dan één voor één weggaan, te beginnen bij de oudsten tot de laatsten. Wat gebeurt hier? De oudsten, de mensen met de meeste ervaring en de meeste studiepunten, realiseren zich opeens dat een oordeel over een medemens heel erg gevaarlijk is voor jezelf volgens de bijbel. Zeker als het gaat om seksuele zonden. Jezus leert niet voor niets dat “… al wie naar een vrouw kijkt om haar te begeren, in zijn hart al overspel met haar gepleegd heeft.” Ga er maar aan staan! Kijk in je eigen hart en geef eerlijk antwoord op de vraag of je niet bij tijd en wijle een mens aankijkt en denkt aan seks met hem of haar. En die regel had Jezus waarschijnlijk niet eens zelf verzonnen maar kwam uit de koker van de Farizeeën. En het zijn dan ook de oudste Farizeeën die het eerst vertrekken. Zij realiseren zich hun eigen zonden en weten meteen dat het onhaalbaar is om deze vrouw in het midden te veroordelen ook al was ze op heterdaad betrapt. Maar laten we eerlijk zijn, ik zei in het vorige blog al dat ik het vreemd vond dat er geen “partner in crime” bij was. Waarom neem je alleen deze vrouw mee? Is één van jullie soms haar bedgenoot geweest? Of een vriendje van je? Of een vooraanstaand iemand? Jezus leidt in ieder geval de aandacht af van deze vrouw naar de gesteldheid van de vragenstellers en die vragenstellers zijn opeens verdacht als mogelijke partners in crime. read more

De post-individualistische gemeenschap (56)

PYMWYMI (3)

Lees eerst blog 54 en 55!

De mensen in de jezusstoet zullen zeer gemengde gevoelens hebben gehad op het moment dat Jezus zegt dat hij bij Zacheüs MOET zijn. Het druist in tegen de gangbare mening van de massa over mensen als Zacheüs. Die zijn toch zelf verantwoordelijk voor hun collaboratiegedrag! Wellicht menen ze zoveel belang bij Jezus te hebben dat ze zijn gedrag van nu even door de vingers zien en meewandelen. Maar let op!

⁶ En hij (Zacheüs) haastte zich en kwam naar beneden en ontving Hem met blijdschap.
⁷ En allen die het zagen, morden onder elkaar en zeiden: Hij is bij een zondige man binnengegaan om daar Zijn intrek te nemen. read more

De post-individualistische gemeenschap (55)

PYMWYMI (2)

(Lees eerst het vorige blogje)

De mensen in de jezusstoet kunnen nu doorhebben dat ze dingen niet zien die er wel zijn en dingen wel zien die er niet zijn. Zij kunnen weten dat zij de blinden zijn in tegenstelling tot de “zekere blinde” die langs de weg zat. Dat Jezus deze opmaat kiest heeft alles te maken met de essentiële ontmoeting van deze dag. En herinner je dat ik deze dag onder de aandacht breng om te laten zien dat Jezus is wat JHWH altijd heeft gezegd. We lezen verder. read more

De post-individualistische gemeenschap (54)

PYMWYMI – Put Your Money Where Your Mouth Is

Volg het leven van Jezus, zei ik in het vorige blog. Mooie woorden, maar laat het maar zien. Ik neem je mee in een dag in het leven van Jezus. Wellicht duurt dat een paar blogjes, want ik moet natuurlijk wel uitleggen wat er gebeurt. Maar stap voor stap zul je zien dat het feit dat Jezus zichzelf geeft betekent dat er leven en zin aan de dag komt. Je kunt de letterlijke tekst lezen in Lukas 18:35-19:10. Ik begin bij de opmaat. Let op Jezus!

³⁵ Het gebeurde nu toen Hij dicht bij Jericho kwam, dat een zekere blinde aan de weg zat te bedelen.
³⁶ En toen hij de menigte voorbij hoorde gaan, vroeg hij wat er aan de hand was.
³⁷ En zij vertelden hem dat Jezus de Nazarener voorbijging.
³⁸ En hij riep en zei: Jezus, Zoon van David, ontferm U over mij!
³⁹ En zij die vooraan liepen, bestraften hem, opdat hij zou zwijgen. Hij echter riep des te meer: Zoon van David, ontferm U over mij! read more

De post-individualistische gemeenschap (53)

Geven of vragen?

Vragen rond God of geloof draaien in onze wereld vaak over het bestaan van God, de eisen die God stelt als hij bestaat, de wereldordening die Hij op het oog heeft en meer van die zaken. De toonzetting van gesprekken is dan ook vaak die van Eiser (God) en gehoorzamer (de mens). Die verhouding van eiser en gehoorzamer ligt in onze maatschappij lastig. Dat heeft alles te maken met onze culturele ontwikkeling naar het individualisme. De inzet van het individu moet aantoonbaar nut en voordeel hebben voor het individu. Mijns inziens worden gesprekken over God om die reden tegenwoordig vaak doortrokken met gedachten aan de welvaart die de mens door zijn dienst aan God van God mag verwachten. Dat is niet alleen nu zo, dat is eigenlijk nooit anders geweest. De mens denkt aan zijn eigen nut en voordeel. Zelfs de Heidelbergse Catechismus vraagt steeds naar het nut voor ons en alle gedachten over het bereiken van de hemel, het nirwana of een een hogere reïncarnatie wijzen daar ook op. Het klinkt in mijn oren heel vaak als erg hebberig. De mens moet voordeel hebben van de dienst aan God en God wordt dan vaak in de hoek gezet van degene die zegent en de mens van al het goede voorziet. Zo zou ik geen relatie met een medemens willen opbouwen en zeker niet met God, maar dat is mijn gevoel. Wat ik niet vaak tegenkom in gesprekken over God is de vraag naar de zin van het contact met God. En bij zin denk ik niet eerst aan “wat heb ik er aan?”, maar aan wat is de essentie van het contact met God? Ik ga nu een overstap maken van de functieterm (God) naar een naam (JHWH), dus naar de persoon waarvan de bijbel zegt dat hij God is. Blijf daarbij wel steeds bedenken dat we het hebben over God, dus “boven wie niets hogers denkbaar is” en dan specifiek over wat de bijbel daar als antwoord op geeft. Ik ga niet aantonen dat de bijbel daar gelijk in heeft of niet, maar volg de gedachtegang op zoek naar de zin van ons bestaan. read more