GS-CGK

Dolor Capitis Ecclesiasticus

Kerkelijke koppijn

Laatst was ik op één van de vele kerkelijke vergaderingen waar de onderlinge samenleving van en de kerkelijke samenleving met de Christelijke Gereformeerde Kerken op de agenda stond. Er wordt veel aandacht aan die samenleving besteed op dit moment. Dat is niet nieuw, het is al mijn hele leven zo en naar ik uit de boeken begrijp ook al zolang die Christelijke Gereformeerde Kerken bestaan. Het waren wel steeds andere onderwerpen die de agenda’s sierden, maar gebruikte argumenten veranderden niet. Argumenten van (1) bijbellezen en -interpretatie, (2) het tijdsgewricht waarin wij leven en dat zijn aanpassingen (of juist niet) vraagt, (3) de kerkorde die men onderling had afgesproken en (4) de wijze waarop de kerken worden geregeerd en de vraag of een lokale kerk zich wel of niet aan de afspraken van meerdere vergaderingen moet houden. Welk onderwerp je ook bij de hoorns pakt uit de historie van de CGK, je zult deze argumentcategorieën steeds tegenkomen. Komt men met deze vier niet tot vrede dan wordt (5) de onderlinge aanvaarding van stal gehaald en dan meestal door de groep die in het nauw gedreven wordt of zich in het nauw gedreven voelt. Voor de duidelijkheid anders gezegd: De leden en/of kerken die zich in het nauw gedreven voelen roepen om aanvaarding van hun zijn, denken en doen. En dat zijn niet altijd de leden of kerken die dingen anders willen dan tot op heden gebruikelijk en afgesproken was. read more

Wat een stilte (5)

^{Geschreven op de dag na het synodebesluit aangaande vrouw en ambt in de CGK}

Onze …

Wie zijn die “onze” als Jezus ons leert het gebed te beginnen met “Onze Vader”? In mijn stilte kijk in gedachten om mij heen. Zijn “onze” alle mensen die het gebed uitspreken? Of zou Jezus als Jood alle Joden bedoelen? In de lijn van mijn voorgaande blogjes neig ik naar alle mensen. Dat is dan wel mijn geloofsuitspraak omdat ik geloof dat alle mensen hun oorsprong, hun schepping, hun zijn in God hebben. Sommigen zeggen dat God alleen Vader is voor hen die door het geloof zijn aangenomen als Zijn kind. Ik zou het wat anders zeggen. Er zijn mensen die het vaderschap van God beamen en er zijn mensen die dat niet doen. Maar dat laat onverlet dat God Vader is. Onze Vader. read more

Bij de open brief (zie vorige blog)

Gemeenschap(pelijkheid)

Zoals beloofd schrijf ik een stukje bij mijn open brief om de waarde van gemeenschap, gemeenschappelijkheid en eenheid wat duidelijker in beeld te kunnen krijgen.

Gemeenschappelijk is dat “wat voor meer mensen geldt”, “collectief” of “in het belang van meerdere mensen”. Met de toevoeging van -heid suggereer ik dat het een zelfstandig ding is geworden, een na te streven belang, een te definiëren goed dat door een bepaalde groep wordt nagestreefd. Als je op basis van gemeenschappelijkheid een beslissing neemt staat of valt de beslissing bij het belang van een groep, een meerderheid of een minderheid. Ik denk dat het dienstig is het woord “belang” hier in het oog te houden. Als je op basis van gemeenschappelijkheid kiest is er sprake van een groepsbelang en dat groepsbelang sluit mensen in of uit aan de hand van het wel of niet hebben van dat belang. read more

Open brief aan de (synode)leden van de Christelijke Gereformeerde Kerken

Zusters en broeders in Christus,

In het voorjaar van 2021 heb ik de classis Amsterdam van de CGK gevraagd om mij te ontheffen van mijn ambtsbelofte, die ik op mij nam in het najaar van 1985. In mijn uitleg van die ambtsbelofte heb ik mij vijfendertig jaar lang geschaard bij die zusters en broeders die de krappe, juridische uitleg van die belofte voorstonden. In de ambtsbelofte beloofde ik namelijk dat ik mij zou houden aan de kerkorde en de verdere besluiten van de generale synode. En na 2016, het jaar dat de synode in meerderheid besloot het besluit uit 2013 rond homoseksualiteit niet te herzien, kon ik dat niet meer. Ik heb enige tijd genomen om de uitvoering van mijn vertrek voor te bereiden zodat ik zeker zou weten dat geen gemeente, collega of kerkelijke vergadering door mijn besluit in problemen zou komen. En in 2021 onthief de classis Amsterdam mij van die belofte. Dat was voor mij geen opluchting, maar een stap in een ontwikkeling van jaren. Uit die ontwikkeling wil ik graag wat delen in dit voor de CGK belangrijke synodejaar. read more

Antwoord aan Bert Loonstra

Antwoord aan Bert Loonstra in zijn blog https://www.bertloonstra.nl/blog/de-cgk-en-ds-peter-van-dolderen/

Beste Bert,
Dank voor jouw blog naar aanleiding van mijn overstap van de CGK naar de NGK. Je stelt daar een paar relevante vragen en geeft enkele leerzame observaties. Ik reageer er graag op omdat ik denk dat we door openlijk met elkaar van gedachten te wisselen veel collega’s en kerken kunnen helpen, al was het maar in het bepalen van hun eigen route.

Ik begin bij de vraag die je (mede) aan mij stelt: “Is het terecht om iemand die zich om fundamentele, Bijbelse redenen niet aan het synodebesluit houdt, te brandmerken als iemand die zijn woord breekt? En moet zo iemand zichzelf dat aanrekenen?” Het lastige is dat ons ondertekeningsformulier eindigt met de zinsnede dat wij ons “zullen houden aan de geldende kerkorde en de verdere bepalingen van de Christelijke Gereformeerde Kerken”. Ik weet dat het zinnetje anders bedoeld is dan waarop ik het in mijn beslissing heb gebruikt. Het was bedoeld als een soort veiligheidskader voor predikanten. De synode heeft echter uitgesproken (ik heb de letterlijk tekst hier niet, want ik ben op vakantie) dat iedere predikant en elke kerk zich in handelwijze dient te houden aan het besluit inzake LHBTI van 2013. Als je dat expliciet zegt kan ik niet anders dan in het ondertekeningsformulier lezen dat ik beloofd heb dat te zullen doen. Mind you: Het gaat mij om de vrijheid van handelen in de gemeente! Zelf vind ik het nogal grotesk dat je bij een besluit een dergelijke uitspraak meent te moeten opnemen. Het is alsof de wetgever bij de wet “We mogen in woonwijken niet harder rijden dan 30 km/u” nog apart opneemt dat “ieder zich daar in elke woonwijk ook aan moet houden”. Zou het in de wet staan dan zouden we niet ophouden met grinniken. Maar bij mij gaat het om het sacrament van het avondmaal en daarmee om het teken dat verwijst naar het al dan niet deel zijn van het Koninkrijk van Jezus Christus. Bij de bediening van het sacrament vergaat mij dan de glimlach van genade en dat mag ik de gemeente niet aandoen. Ik wil bij de bediening van het sacrament niet steeds over mijn schouder hoeven kijken of oom agent er niet toevallig met een lasergun staat om mij te betrappen. Dat maakt mij onvrij en de gemeente zal dat zonder meer ervaren. Ik zie dat als een “onzuivere bediening van het sacrament”. Daarom heb ik het zinnetje zo opgevat. read more

CGK en de tijd 6 : Kerkorde (3), de Wag n bietjie boom

Zowel in het openbaar als achter de schermen speelt in het gesprek in de CGK de kerkorde een hele grote rol. Het lijkt er bij tijd en wijle zelfs op, dat we als deelnemers aan het gesprek niet meer loskomen van afgesproken regels. We keren er steeds naar terug. Ook als het gesprek zich verdiept naar bijbelverstaan, diversiteit in bijbel lezen, diversiteit in cultuur van de lokale kerken, diversiteit in tijden van schrijven, lezen en uitleggen lijkt de kerkorde steeds weer het onderwerp van gesprek te worden en het punt waarop de beslissing valt. Dat is een heel bijzondere werkelijkheid om mee te maken. De kerkorde voelt als een magneet waar we steeds weer naar terug getrokken worden. Net als het gesprek een beetje openheid krijgt en er wat herkenning begint te groeien lijkt de magneet op de deur sterker dan de kier waarop de deur staat. read more

CGK en de tijd 5 : Kerkorde (2)

Ik publiceer twee blogs in één keer om de cliffhanger van het eerste blog niet te lang te laten duren.

Het laat zich raden dat niemand in de CGK zal zeggen dat de kerkorde boven het Woord staat. De vraag is dan wel wat de relatie tussen die twee is. In de termen van mijn blogs: Wat is de relatie tussen aanvaarding van elkaar op grond van het levendmakend geloof dat de Geest geeft en de orde van de kerk? Die relatie kun je kinderlijk eenvoudig maken. Als Gods Geest het geloof geeft dan is er onderlinge aanvaarding en kan een orde in de kerk niet anders zijn dan vormgeving van die aanvaarding. Je kunt niet elkaar niet-aanvaarden want je zou tegen het werk van de Geest in gaan. Nu wordt daar doorgaans als ontwrichtend feit bij ingebracht dat we in zonden leven (wie zal dat ontkennen?) en dat ook zij die het levendmakende geloof hebben ontvangen (kunnen) zondigen. En dan kan het zijn dat je ondanks of misschien wel om het levendmakende geloof een orde moet opstellen en elkaar daar aan moet houden. En ook dat zal ik niet ontkennen. read more

CGK en de tijd 4 : Kerkorde (1)

Ik publiceer twee blogs in één keer om de cliffhanger van het eerste blog niet te lang te laten duren.

“Aanvaardt elkaar zoals Christus ons aanvaard heeft tot heerlijkheid van God.” Hoe vaker ik de woorden lees hoe indringender ze worden . Ze klinken soms zelfs als wanhopige woorden van liefde. Dat gebeurde mij in ieder geval toen ik de betogen las waarmee sommige CGK-kerken andere CGK-kerken op basis van kerkordelijk denken willen duidelijk maken dat de consequentie van hun stappen zal zijn dat ze niet meer als zusterkerken zullen worden aanvaard. Die redenering is niet zo heel moeilijk en klinkt bij velen als heel logisch in de oren. Bij toetreden tot een kerkgenootschap beloof je je aan de onderling gemaakte regels te zullen houden. Kom je met een regel in de knel dan kun je voorstellen die regel te veranderen. Zegt de meerderheid daar “nee” op dan hou je je gewoon aan die regel. Doe je dat niet dan zeg je daarmee, dat je de afgesproken orde niet meer ondertekent en hoor je de facto niet meer bij het kerkgenootschap. Het klinkt wat rigide zoals ik het nu schrijf, maar mensen moeten onderling kunnen weten waar ze met elkaar aan toe zijn. Daarom zijn er regels en daarom houden we ons daaraan. Hier en daar worden vergelijkingen gemaakt met het voetbalspel. Als mensen zich daar niet aan de regels houden kun je het spel niet spelen. Je benadeelt andere spelers als je je niet aan de regels houdt. read more

CGK en de tijd 3 : Bijbel als Woord van God

Ik durf er mijn hand voor in het vuur te steken dat geen van de ambtsdragers van de CGK zal zeggen dat de bijbel niet het Woord van God is. Dit gezegd hebbend hoor ik collega-ambtsdragers denken: Ja, maar de één bedoelt er wat anders mee dan de ander. Naar ik hoop denkt niemand: Ja, maar zij bedoelen daar wat anders mee dan wij. Als dat laatste wordt gedacht is er sprake van een scheiding. Als het eerste wordt gedacht is er sprake van een gesprek. In de scheiding ben je partij, in het gesprek ben je onmisbaar onderdeel. Alle onmisbare onderdelen bij elkaar (alle CGK-ers) genomen gaat het gesprek over de ontdekking van de bijbel als Woord van God. Die ontdekking is als het goed is van al die CGK-ers een dagelijkse bezigheid. read more

CGK en de tijd 2 : kerkgenootschap

Zoals gezegd denken sommige mensen dat de CGK de huidige Generale Synode niet zullen overleven en denken anderen dat de CGK opnieuw een derde weg van eenheid zullen vinden. Dat is immers wel vaker gebeurd in dit kleine kerkengenootschap. Opkomende vraag is dan: Wat is het belang van het kerkgenootschap? Wat gaan we missen als het er niet meer is? Of waar kan men van genieten als het er wel is? Ik stel de vragen bewust positief, omdat ik er van uitga dat als mensen in de naam van Christus dingen volhouden er positieve redenen voor zullen zijn. read more