Bijbel

De post-individualistische kerk (7)

Recht = Plicht ?

Er zit een graatje dwars dat weg moet voordat we verder kunnen. Het individualisme leert dat het individu boven de gemeenschap staat. Anders gezegd: de gemeenschap is er voor het individu en niet andersom. Het individu heeft rechten en die rechten zijn voor de gemeenschap plichten. Dat deze filosofie (want dat is het) in het leven van mensen geleid heeft tot een onbeheerst consumentisme en egoïsme mag je het individualisme niet aanrekenen. Consumentisme en egoïsme zijn een keus van het individu. Het individu dat daarvoor kiest wordt vaak geleid door begeerte, verlangen en hebzucht. Hier gaat het niet meer om rechten van het individu, ook al zeggen de reclames dat je het waard bent en er recht op hebt. Er is een duidelijke grens tussen individualisme en egoïsme. Als je iets gaat doen en jezelf moet overtuigen dat je er toch recht op hebt of het ook wel een keer mag, dan weet je dat je de grens tussen individualisme en egoïsme / consumentisme bent overgegaan en dat de wereld van jouw te ondernemen actie niet beter wordt. “Ik mag toch ook wel een keer aan een tropisch strand liggen.” Dan weet je dat jouw actie niet individualistisch, maar egoïstisch is. Begrijp me goed: Ik ben geen zedenmeester en ik kan je niet tegenhouden. Ik kan mezelf vaak niet tegenhouden, dus hoe zou ik het jou kunnen? Waar het mij om gaat is dat we helder zijn in onze keuzes. Het gaat mij in deze serie om individualisme en daarbij waak ik voor begrippen als egoïsme en consumentisme. read more

De post-individualistische kerk (6)

IK BEN

Het kan gewoon niet anders, ik MOET op dit punt van mijn zoektocht een pas op de plaats maken. In de kern van het individualisme woont de overtuiging, dat het individu alleen rechten heeft en de groep niet. De groep is er voor het individu en niet andersom. Zelfbeschikking is dan ook één van de, zo niet HET hoofdthema van het individualisme. Anders gezegd: Het recht van het individu bestaat in de woorden “ik ben”. En als je de blogjes tot op heden hebt gevolgd en meegedaan aan wat oefeningen moet het je zijn opgevallen dat deze woorden essentieel zijn voor jou en (dus ook) voor jouw naaste, jouw medemens. Dit markeringspunt is essentieel in mijn verdere zoektocht. Ik ben, zeg ik. En ik hoor dat jij hetzelfde zegt. En dat raakt me. Jij raakt me. Tenminste als ik jou hoor, wil horen, kan horen. “Ik ben”, zeg jij, en ik weet dat jij dus liefde nodig hebt. Want “ik ben”, zeg ik, en die woorden zijn geladen met een roep om en verlangen naar liefde. Hoe mystiek en vaak ongrijpbaar mijn woorden ook zijn, hoeveel vragen zij voor mij ook oproepen en hoe ik mij kan verwarren in mijzelf, de woorden zijn waar. Ik ben. En ergens, als was het een echo uit de diepte, resoneert de mystieke waarheid van die woorden. read more

Bezeten varkens zijn het!

Zo! Ik kom even binnen. Geen idee wat je denkt bij deze titel, maar ik vind hem wel passen bij een gedachte die mij de laatste tijd bezig houdt. Er is in christelijk Nederland het één en ander te doen rond een nieuwe tsunami van welvaart-evangelicals. Zo’n stroom begint vaak in de VS en eens in de zoveel tijd passeert een vloed ook ons land. Predikers die simpelweg gezegd preken dat “God nooit nee zegt op een gebed” en dat “God niets liever wil dan dat jij een gezond en welvarend leven hebt op aarde”. Ik zal maar met de deur in huis vallen: De leer van deze predikers maakt de mens tot hoogste gezag en wil. De mens wordt boven God gesteld, want God zegt nooit nee op het gebed. Uiteraard wordt er gezegd dat je wel moet bidden wat God wil. Maar wat God wil is duidelijk: Een welvarend en gezond leven voor ieder mens. Dus: Roept u maar en het komt jouw kant op. En er zijn uiteraard een aantal bijbelteksten die deze leer lijken te ondersteunen en een heleboel zegeningen die als bewijs kunnen worden aangedragen. Ik zal het nu niet hebben over het tegendeel. Maar wel over de varkens. read more

On-thuis in de individualistische kerk

Een bemoediging

Het woord “kerk” betekent letterlijk “dat wat van de Heer is” en met Heer wordt de God van de bijbel of Jezus Christus bedoeld. Over die kerk kun je heel veel zeggen, maar ik stel het beeld nu scherp op de kerk van de individualist. Is er een kerk voor de individualist? Kan de individualist kerk zijn of kerk bouwen? Als je de definitie van “kerk” letterlijk neemt is het uiteraard mogelijk dat een individualist “van de Heer” is en ook dat de Heer door de individualist wordt geloofd en gevolgd. Hoe eigen de beslissingen van de individualist ook zijn, ze kunnen zeker kerkelijk zijn. Sterker nog: Zet een paar pure individualisten, die allemaal voor het geloof in de Heer hebben gekozen, bij elkaar en je ziet zowaar iets van een gemeenschappelijkheid, iets van een lichaam. read more

De post-individualistische kerk (3)

Maar waar draait het nu eigenlijk allemaal om?

Moet de waarheid van de bijbel (als die er is) ook individualisten kunnen overtuigen? Het antwoord moet uiteraard “ja” zijn, want als dat niet zo zou zijn zou de bijbel zo in waarde afnemen dat hij niet meer geloofwaardig is. Als de individualist in al zijn (on)geloof sterker is dan de bijbel dan wordt het zeer twijfelachtig of de bijbel wel Gods Woord is. Aan de andere kant krijgen vele christenen een rolberoerte bij deze pretentieuze opstelling van de individualisten van onze tijd. Wie ben jij om te denken dat de bijbel jou eerst maar eens moet overtuigen! Ik snap die verontwaardiging, maar hij is niet geheel terecht. Het is geen individualistische pretentie maar vaak een oprecht zoeken. Dat zoeken kan, doordat het wordt gefrustreerd door collectivistisch verzet, ontaarden in botte meningen en posities. Maar zover wil ik het niet laten komen. Ik wil mij de vragen eigen maken en meegaan op het zoekpad. read more

“Stel daarom een koning over ons aan om ons leiding te geven, zoals alle volken.”

Miljoenen namen deel aan of waren getuige van de uitvaart van koningin Elizabeth II van Groot-Brittannië. Al zou je alleen al alle salarissen van deelnemers en toeschouwers bij elkaar optellen dan kostte het een astronomisch bedrag om één mens naar haar laatste rustplaats te brengen. Let wel, ik zeg dit niet zuur of misprijzend. Ik moest er alleen aan denken vanwege de wens van het volk Israël om een koning te hebben als alle andere volken. Ze willen leiding hebben, zeggen ze tegen Samuël. Die leiding verwachten ze niet van de zonen van Samuël, die omhoog gevallen zijn met en door het respect dat hun vader genoot onder de Israëlieten. Die zonen moesten ze niet en daarom willen ze een koning. read more

Mag ik jouw energierekening betalen?

De kern van het evangelie wordt door Jezus uitgedrukt in de opdracht om God lief te hebben boven alles. Die liefde vindt op aarde zijn uitdrukking in de liefde voor je naaste. Kijk die naaste eens aan als hij de nodige zorg niet krijgt, als zij zonder docent moet leren, als zij de energierekening niet meer kunnen betalen, als hij de gastvrijheid niet ontvangt in het land waar hij is heen gevlucht, als zij nog 12 jaar moet wachten op een woning die er dan waarschijnlijk ook niet zal zijn omdat de stikstof gebruikt moest worden voor de vleesproductie en het bouwen van auto’s. Kijk die naaste eens aan en vraag: Mag ik jouw rekening betalen? read more

Wat een stilte (5)

^{Geschreven op de dag na het synodebesluit aangaande vrouw en ambt in de CGK}

Onze …

Wie zijn die “onze” als Jezus ons leert het gebed te beginnen met “Onze Vader”? In mijn stilte kijk in gedachten om mij heen. Zijn “onze” alle mensen die het gebed uitspreken? Of zou Jezus als Jood alle Joden bedoelen? In de lijn van mijn voorgaande blogjes neig ik naar alle mensen. Dat is dan wel mijn geloofsuitspraak omdat ik geloof dat alle mensen hun oorsprong, hun schepping, hun zijn in God hebben. Sommigen zeggen dat God alleen Vader is voor hen die door het geloof zijn aangenomen als Zijn kind. Ik zou het wat anders zeggen. Er zijn mensen die het vaderschap van God beamen en er zijn mensen die dat niet doen. Maar dat laat onverlet dat God Vader is. Onze Vader. read more

Wat een stilte! (4)

Vader

Zo begint Jezus het gebed dat Hij ons leert. Je herkent het woord misschien als ik Abba schrijf. Wat mij overvalt is dat het rumoer aanzwelt in mijn stilte. Jezus heeft mij nog maar één woord geleerd en ik heb het nog niet eens voluit geschreven en het rumoer wordt voelbaar. Als ik het voluit zou schrijven zou ik “Onze Vader”, Avinoe, moeten schrijven. Maar zover ben ik nog niet eens. Ik ben pas bij de eerste twee letter van het gebed en de stilte is nauwelijks vast te houden. read more

Bij de open brief (zie vorige blog)

Gemeenschap(pelijkheid)

Zoals beloofd schrijf ik een stukje bij mijn open brief om de waarde van gemeenschap, gemeenschappelijkheid en eenheid wat duidelijker in beeld te kunnen krijgen.

Gemeenschappelijk is dat “wat voor meer mensen geldt”, “collectief” of “in het belang van meerdere mensen”. Met de toevoeging van -heid suggereer ik dat het een zelfstandig ding is geworden, een na te streven belang, een te definiëren goed dat door een bepaalde groep wordt nagestreefd. Als je op basis van gemeenschappelijkheid een beslissing neemt staat of valt de beslissing bij het belang van een groep, een meerderheid of een minderheid. Ik denk dat het dienstig is het woord “belang” hier in het oog te houden. Als je op basis van gemeenschappelijkheid kiest is er sprake van een groepsbelang en dat groepsbelang sluit mensen in of uit aan de hand van het wel of niet hebben van dat belang. read more