autonomie

De post-individualistische samenleving (75)

PM Er zitten een aantal maanden tussen mijn vorige blogje en deze bijdrage. Dat komt omdat mijn creativi-tijd in beslag werd genomen door andere (belangrijker) dingen. Dat neemt niet weg, dat mijn gedachtengang gewoon verder kan gaan en dat ga ik nu dus doen. Samenvatten waar ik was gebleven is niet nodig, je kunt het namelijk zelf lezen als je de serie terugbladert.

Ik geloof er niets van (2)

“Wie in mij blijft ….” Ik ga ervan uit dat iemand die niets met het christelijk geloof of met God heeft geen idee heeft wat dit zinnetje betekent. Het lijkt mij zelfs niet teveel gezegd als ook heel veel trouwen christen-bidders desgevraagd geen helder antwoord kunnen geven wanneer je ze naar de betekenis vraagt. Daar doe ik nog een schepje bovenop. Ik denk dat de individualistische mens zich zou verzetten tegen het zinnetje als hij of zij de inhoud zouden kennen. Waarschijnlijk zal de individualist bij eerste uitleg al uitroepen: “Ik geloof er niets van!” Dat hoop ik je gaandeweg te laten zien. Als ik dat bij het juiste eind heb zul je meteen zien waarom geloven in God voor de individualist zo ontzettend lastig is, maar ook voor welke uitdagingen christenen staan als ze zich (nog) niet realiseren wat het individualisme teweeg heeft gebracht. Het zou me niet verbazen dat ook veel christenen bij eerste uitleg van het zinnetje al roepen dat “ze er niets van geloven”, hoewel dat natuurlijk niet sociaal-gewenst is. read more

De post-individualistische samenleving (72)

Gevaarlijke onzin (6)

Maar waarom noem ik nu dit stuk van de serie nu “gevaarlijke onzin”? Dat zien we als de man verdwijnt en Jezus reageert op wat er net is voorgevallen. Jezus zegt dat een rijke slechts met grote moeite het Koninkrijk van God zal binnen gaan. In de eerste plaats zie je dat voor je ogen gebeuren. Een man gezegend met veel bezittingen is ook bijna vervloekt door zijn bezittingen. Bijna, want hij vraagt wel naar de weg. Het verlangen naar licht en verlichting is dus niet weg uit zijn bestaan. Dat geeft hoop. Alleen lijkt die hoop snel te vervliegen als Jezus hem wijst op het effect dat die rijkdom heeft op het licht in zijn bestaan. Hij is in duister terecht gekomen en dat duister lijkt het nu te winnen in zijn beslissingen. read more

De post-individualistische samenleving (68)

Gevaarlijke onzin (2)

Jezus lijkt te reageren in lijn met wat ik zou voelen. Misschien moet je zeggen, dat ik de reactie van Jezus al had gelezen en daarom mijn vorige blog eindigde zoals ik deed. Jezus vraagt aan de man: “Waarom noemt u Mij goed? Niemand is goed behalve Eén, namelijk God.” De man bedoelde met zijn aanspraak Jezus aan de kant van God te zetten en daar was zijn vraag ook op gericht. Maar Jezus maakt de afstand tussen de man en hem enerzijds en God anderzijds weer groter. Het lijkt erop alsof Jezus vindt dat de man te claimend in de comfortzone van God komt. Enige distantie is gepast, zeker als je wat nu in Gods portemonnee zit in de jouw wil hebben. De man kan dus niet zomaar voor zijn beste zelf God claimen. read more

De post-individualistische samenleving (67)

Gevaarlijk onzin (1)

Even opfrissen: Je leest een artikel (nummer 67 alweer) in een serie waarin ik zoek naar de samenleving na het individualisme. Het individualisme is op zich geen ethisch oordeel, maar een filosofische en sociologische constatering. Wij zijn individualisten. Maar sommige gevolgen van het individualisme zijn vernietigend voor de mens. Individualist zijn betekent dat je het risico loopt op jezelf teruggeworpen te worden en uiteindelijk verloren te gaan omdat je alles zelf moet uitzoeken en er niemand meer voor jou is. Ieder zoekt namelijk de beste versie van zichzelf. Ik geloof dat de bijbel, Jezus, de samenleving is na het individualisme. En je kunt verwachten dat ik nu ga zeggen dat je de beste versie van jezelf vindt door het geloof in God en Jezus Christus. Maar zo snel ga ik niet door de bocht. Er zit namelijk een potentiële leugen onder dat statement. Als jij namelijk gelooft om zodoende de beste versie van jezelf te kunnen worden lijk je op een mens die aan autoracen doet om geld op te halen voor de milieubeweging. Geloven in Jezus om een betere versie van jezelf te worden is op zijn minst in tegenspraak met zichzelf. Laat ik je meenemen in een nieuwe serie. Mijn uitgangspunt vind je in Markus 10:17-31. read more

De post-individualistische gemeenschap (55)

PYMWYMI (2)

(Lees eerst het vorige blogje)

De mensen in de jezusstoet kunnen nu doorhebben dat ze dingen niet zien die er wel zijn en dingen wel zien die er niet zijn. Zij kunnen weten dat zij de blinden zijn in tegenstelling tot de “zekere blinde” die langs de weg zat. Dat Jezus deze opmaat kiest heeft alles te maken met de essentiële ontmoeting van deze dag. En herinner je dat ik deze dag onder de aandacht breng om te laten zien dat Jezus is wat JHWH altijd heeft gezegd. We lezen verder. read more

De post-individualistische gemeenschap (54)

PYMWYMI – Put Your Money Where Your Mouth Is

Volg het leven van Jezus, zei ik in het vorige blog. Mooie woorden, maar laat het maar zien. Ik neem je mee in een dag in het leven van Jezus. Wellicht duurt dat een paar blogjes, want ik moet natuurlijk wel uitleggen wat er gebeurt. Maar stap voor stap zul je zien dat het feit dat Jezus zichzelf geeft betekent dat er leven en zin aan de dag komt. Je kunt de letterlijke tekst lezen in Lukas 18:35-19:10. Ik begin bij de opmaat. Let op Jezus!

³⁵ Het gebeurde nu toen Hij dicht bij Jericho kwam, dat een zekere blinde aan de weg zat te bedelen.
³⁶ En toen hij de menigte voorbij hoorde gaan, vroeg hij wat er aan de hand was.
³⁷ En zij vertelden hem dat Jezus de Nazarener voorbijging.
³⁸ En hij riep en zei: Jezus, Zoon van David, ontferm U over mij!
³⁹ En zij die vooraan liepen, bestraften hem, opdat hij zou zwijgen. Hij echter riep des te meer: Zoon van David, ontferm U over mij! read more

De post-individualistische gemeenschap (47)

Bevrijding van mijn keuze?????

Ik schreef in blog 46: “En dat maakt de ontmoeting met de naaste nu zo uitermate interessant. Daar gebeurt iets dat ons zowel aanspreekt op onze individualistische keuzes als ons van die keuzes zelf bevrijdt. En deze dubbele werking maakt dat we ons verzetten totdat we de keuze maken ons er aan over te geven en dan zullen zien dat het ten diepste niet onze keuze was. Het was immers de naaste die ons tot Godskennis bracht.” Maar hoe kun je nu door je eigen individualistische keuze van die keuze worden bevrijd? read more

De post-individualistische gemeenschap (46)

“… ieder die liefheeft, is uit God geboren en kent God.”

Ik ga er maar meteen met gestrekt been in. Wat hierboven staat is een zinnetje uit de bijbel. Het is een kernzinnetje dat ik voor mij vaak gebruik om te duiden wat er tussen mij en mijn naaste gebeurt als ik de poort naar hem of haar doorga. Het pretentieloze kopje koffie bij de buurvrouw, het praatje bij de koffiekoe op kantoor of in de werkplaats, de helpende hand in de supermarkt of op straat. Momenten van contact met mijn naaste, ogenblikken waar soms iets “gebeurt” en we beiden geraakt worden en er niet echt woorden voor vinden. Vanuit mijn kader heb ik die woorden wel (zie boven). Maar het gebeurt niet zelden dat als ik die woorden op die momenten gebruik ik de plank missla. Ze komen dan niet over, werken op dat moment niet verhelderend. Het gebruik van bijbelwoorden kan als verdacht worden ervaren. En mijn ervaring is dat dat kan gebeuren in een religieuze omgeving en in een seculiere omgeving. read more

De post-individualistische gemeenschap (45)

Je zult vinden!

Dat weet ik zeker! Als je de naaste zoekt zul je vinden. Je zult jouw naaste vinden maar als ik Jezus mag geloven ook veel meer dan je naaste, namelijk de zin van jouw bestaan. In ieder geval is het vinden van jouw naaste de ultieme bevrijding uit de ratrace van het hyper-individualisme. Zo gefocust als we tegenwoordig zijn op eigen verantwoordelijkheid en zelfverwerkelijking is een hyper-individualistische levenshouding die gericht is op het “ik”, mijn “zelf” niets anders dan een kamikazevlucht. Maar de gerichtheid op jouw naaste is daarentegen bevrijding. En ook die gerichtheid op jouw naaste plaatste jou niet buiten een individualistisch kader. Het is immers jouw keuze, jouw inzet, jouw verantwoordelijkheid. Maar de relatie met jouw naaste zal je behoeden voor burn-out en leeglopen op eigen doelen. De naaste is immers een mens van vlees en bloed als jij. read more

De post-individualistische gemeenschap (42)

Van kerk naar gemeenschap: De valkuilen

Deze blog is voor mensen die heel erg hopen dat er na de teloorgang van de kerkinstituten toch nog een kerk zal zijn zoals die waar zij zich min of meer in thuis voelden. Natuurlijk had iedere deelnemer wel punten in dat instituut die niet prettig of gewenst waren. Maar je nam die punten voor lief omdat de rest van het instituut voldoende bood om je thuis bij te voelen. Deze mensen zien doorgaans met lede ogen aan dat het instituut leegloopt en raken wellicht vertwijfeld. Daar kan ik best in meevoelen, maar verwijt dat niet aan mijn medemens die het instituut verlaat om het in te ruilen voor een ander instituut of zich helemaal niet meer bij een instituut aan te sluiten. En daar ligt al een eerste waarschuwing. Verwijt het de ander niet. Als je in die valkuil stapt kom je nooit verder. Jij niet en die ander niet. Het is individualistisch gesproken niet mogelijk om de verantwoordelijkheid om jouw instituut in stand te houden bij een ander te leggen. Niet mogelijk. Dat is namelijk de kern, de reden, de motivatie van de overgang van collectivisme naar individualisme. read more