Vergeven (7) – Twee soorten

Dit bericht is 2092 keer gelezen!

Op dit punt in de serie gekomen is het goed je te realiseren, dat er meer soorten vergeving zijn. Er is vergeving waarbij de schuld (en daarmee ook de straf) van de schouders van de dader wordt getild. Maar er is ook vergeving waarbij het slachtoffer bepaalde gevolgen van de misdaad van zich aflegt, misschien zelfs wel alle gevolgen. Dit soort vergeving maakt dat het slachtoffer uit de gevangenis van de zonde en misdaad van de dader stapt en zichzelf niet langer slachtoffer maakt van de zonde. Dit soort vergeving kan gepaard gaan met het leggen van de verantwoordelijkheid van de misdaad op de schouders van de dader en dan is vergeving juist de ander verantwoordelijk stellen in de hoop dat de dader er het goede mee zal doen. “Het goede” is in dit verband de weg zoeken van verzoening en vergeving. Daar dien je dan wel bij te zeggen dat als de dader die weg niet gaat de dader zelf de gevolgen zal ondervinden van de misdaad. Onder mensen lijkt hij er dan “mee weg te komen”, maar je moet je eens voorstellen wat het betekent voor een leven wanneer je niet in verzoening en vergeving verder wilt leven. In christelijke context wordt dan vaak gezegd dat God zal oordelen. Voor sommigen is die overtuiging genoeg om los te laten en niet verder te gaan op het pad van het zoeken van genoegdoening, voor de meesten niet. Ik kan het je niet beter uitleggen dan Rachel DenHollander, die haar misbruiker toespreekt tijdens zijn proces. De sportarts had tussen de 250 en 300 meisjes misbruikt waar Rachel er één van is. Neem even de tijd om naar haar woorden te luisteren: Klik hier

Hier zie je vergeving aan het werk. Wat in het kader van dit blogje belangrijk is is het moment waarop Rachel tegen de dader zegt dat hij niet zoveel aan haar vergeving heeft. Zij heeft hem vergeven, maar maakt duidelijk dat het er niet om gaat dat zij de dader laat boeten voor zijn daden.  Zij kan zelf niet zoveel als het gaat om het verantwoordelijk stellen van de dader en hem laten betalen voor zijn misdaden. Vergeven is voor haar zeker niet gemakkelijk maar in het licht van bijbelse vergeving is Rachels vergeving voor de dader niet het eindpunt. De reden dat ik hier de nadruk op leg is omdat je hier heel goed ziet dat vergeven door het slachtoffer wel degelijk van belang is. Je kunt je afvragen of God wel vergeeft als het slachtoffer dat niet doet (kom ik later op terug). Een beetje antwoord zie je al in de woorden van Rachel: De vergeving van een mens is belangrijk, maar zeker niet het eindpunt. Rachel kan de schuld en eis van genoegdoening van de schouders van de dader tillen, maar dat is voor de dader niet het eindstation. Voor Rachel ook niet, maar ze kan haar eigen weg van genezing gaan en is op die weg niet meer de gevangene van de dader. De eigen weg van Rachel is de weg van het vinden en krijgen van mensen, die van haar houden en van wie zij kan houden. Zij heeft de dader vergeven en kan zelf genezen.

Maar let er vooral op, dat Rachel wordt ingezet om aan de dader te laten merken waar het in zonde en vergeving daadwerkelijk om gaat. De dader is slachtoffer van zichzelf en zal dat blijven zolang hij zich niet overgeeft aan de liefde. Overgave aan de liefde is echter een uitermate pijnlijk proces omdat die liefde laat zien wat je hebt gedaan en wie je werkelijk bent. De dader zal niet met zichzelf kunnen leven als hij in het licht van liefde zal ontdekken wie hij is. Als je iemand vergeeft maak je het mogelijk dat de dader deze pijn gaat ervaren. Vergeven is dus een soort “zoete wraak”. Deze laatste opmerking is op het randje van wat wij mensen kunnen en mogen zeggen. Het is alleen wel voluit bijbels. Pauls zegt bijvoorbeeld: “Als dan uw vijand honger heeft, geef hem te eten, als hij dorst heeft, geef hem te drinken, want door dat te doen, zult u vurige kolen op zijn hoofd hopen.”  Een vijand te eten geven vind in dezelfde geestelijke ruimte plaats als vergeven. Een vijand te eten geven is ook een soort “zoete wraak”.

En vergeeft God dan ook? Ja, maar voordat we daar verder gaan is het wellicht goed om wat ik eerder schreef nog eens te overdenken en ik bedoel dan met name het zinnetje, dat als een dader zegt, dat “God hem heeft vergeven” hij daar ook de “man Gods” als getuige bij moet halen, die kan verklaren welke weg van berouw en verzoening de dader met God is gegaan (zie blogje 6 in de serie). Let op, nogmaals: Dit is niet het einde van deze gedachtengang!

(wordt vervolgd)